Od kilku lat zauważa się wzrost zatrudnienia cudzoziemców w polskich firmach. Jak jednak wygląda to pod względem prawnym? Jakich przepisów muszą przestrzegać pracodawcy, aby zatrudnić cudzoziemców?
Kto może zatrudnić cudzoziemca?
Zacznijmy od tego, kto w ogóle ma prawo do tego, by legalnie zatrudnić pracownika z zagranicy. Przede wszystkim muszą to być osoby fizyczne posiadające firmy z siedzibą, zakładem czy oddziałem w Polsce. To jest podstawowy warunek – pozostałe będą uzależnione od tego, z jakiego kraju jest pracownik, którego chcemy zatrudnić, a także, o jaką formę pracy będzie tutaj chodziło.
Warto przy tym pamiętać, że większość obywateli innych krajów powinno się zatrudniać na tych samych warunkach co obywateli polskich. Szczególnie zasada ta dotyczy osób z obszarów UE, Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także państw korzystających ze swobody przepływu na podstawie umowy zawartej z UE.
W przypadku osób spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego procedury są już bardziej skomplikowane, jak również wymagane będą dodatkowe zezwolenia (np. wiza wjazdowa). Co więcej, jeżeli konieczne jest ustanowienie zezwolenia na pracę, trzeba do wniosku dołączyć jeszcze: dowód wpłaty, kopię paszportu, zaświadczenie o spełnianiu wymogów pracy, kopia dowodu osobistego, a jeżeli pracodawcę reprezentuje pośrednik, także pełnomocnictwo firmy.
Jak zatrudnić cudzoziemca – jakie dokumenty są potrzebne?
Aby móc zatrudnić cudzoziemca do obowiązków pracodawcy należy złożenie wszystkich niezbędnych do tego dokumentów. Przede wszystkim chodzi tutaj o zezwolenie na pobyt, zezwolenie na pracę lub zezwolenie na pracę sezonową.
Istnieje także grupa krajów, jak: Armenia, Białoruś, Gruzja, Mołdawia, Rosja i Ukraina, których obywatele nie potrzebują zezwolenia na pracę i mogą być zatrudnieni na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi. Obowiązuje ono jednak wyłączenie na okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy.
Gdzie zgłosić chęć zatrudnienia cudzoziemca?
Aby pracodawca mógł zatrudnić obcokrajowca, musi zgłosić odpowiednie wnioski do Urzędu Województwa. Co ważne, pracodawca musi spełniać jeszcze jeden istotny warunek – jest nim brak możliwości zatrudnienia pracownika z Polski. Jeżeli więc po zgłoszeniu do PUP chęci zatrudnienia, nie znajdą się osoby spełniające wymagania pracodawcy, oferta ta może być skierowana do obcokrajowca. Co istotne, obowiązkiem pracodawcy jest potwierdzenie, że wybrany kandydat spełnia wyznaczone przez niego warunki i urzędnik będę mógł żądać od niego odpowiednich dokumentów (np. zaświadczenie o wykształceniu).
Uzyskanie ostatecznej decyzji, po złożeniu wszystkich potrzebnych dokumentów nie powinno trwać dłużej niż trzy miesiące. Pod warunkiem, że nie wystąpią żadne błędy, konieczne do poprawy.
Rodzaje zezwoleń o pracę
Jeżeli chodzi o zezwolenie na pobyt, wnioskuje o nie sam obcokrajowiec, jednak to do obowiązków pracodawcy należy postaranie się o zezwolenie na pracę. Trzeba przy tym pamiętać, że w Polskim prawie istnieje kilka jego typów, w zależności od formy pracy, jaką ma wykonywać cudzoziemiec. Wyróżniamy:
- Zezwolenie typu A – przeznaczone jest dla cudzoziemca wykonującego pracę na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, którego miejsce pracy lub siedziba pracy jest w Polsce
- Zezwolenie typu B – przeznaczone jest dla cudzoziemca pełniącego funkcję członka zarządu na okres do 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy
- Zezwolenie typu C – przeznaczone jest dla cudzoziemca pracującego w firmie zagranicznej i oddelegowanego do siedziby/oddziały w Polsce na okres nie dłuższy niż 30 dni
- Zezwolenie typu D – przeznaczone jest dla cudzoziemca pracującego dla zagranicznej firmy nieposiadającej oddziału czy siedziby w Polsce i jest oddelegowany w celu zrealizowania usługi eksportowej o charakterze tymczasowym i okazjonalnym
- Zezwolenie typu E – przeznaczone jest dla cudzoziemca oddelegowanego do pracy w Polsce na okres dłuższy niż 3 miesiące w ciągu 6 miesięcy i w celach innych niż w przypadku zezwoleń B, C i D.
Czas obowiązywania zezwolenia na pracę jest umieszczany na dokumencie.