Czym jest działalność nierejestrowana? Na czym ona polega? Jak wygląda w takiej działalności kwestia opłacania składek i podatków?
- Co to jest działalność nierejestrowana?
- Działalność nierejestrowana a ZUS
- Jak płacić podatki, prowadząc działalność nierejestrowaną?
Co to jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana to działalność gospodarcza prowadzona bez formalnej rejestracji firmy. Możliwość taka została wprowadzona ustawą Prawo przedsiębiorców, funkcjonującą od 30 kwietnia 2018 roku, dzięki czemu można prowadzić biznes bez uciążliwych formalności.
Dochód z prowadzenia tej działalności przez osobę fizyczną nie może przekraczać w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Działalność taką mogą prowadzić osoby, które nie wykonywały działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy lub zakończyły poprzednią działalność wcześniej niż 12 miesięcy przed wejściem nowych przepisów, które regulują tę kwestię, a więc takie, które zamknęły swoją wcześniejszą firmę przed 30 kwietnia 2017 roku.
Działalność nierejestrowana a ZUS
Jeżeli osoba spełnia warunki do prowadzenia działalności nierejestrowanej, ale nie posiada przy tym tytułu ubezpieczenia, czyli nie ma opłacanych składek ZUS i nie jest studentem poniżej 26. roku życia, to nie podlega ona obowiązkowi ubezpieczeń. Dotyczy to zarówno ubezpieczenia społecznego, jak i składki zdrowotnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy prowadząc działalność nierejestrowaną, świadczy się usługi na podstawie umów. Wówczas jako zleceniobiorca podlega się ubezpieczeniom społecznym.
Jak płacić podatki, prowadząc działalność nierejestrowaną?
Firma prowadzona w ramach działalności nierejestrowanej nie wymaga posiadania konta bankowego, numeru REGON i NIP, ani w ogóle prowadzenia księgowości. Nie znaczy to jednak, że nie dotyczą jej podatki. Z obowiązku ich płacenia nie przysługuje zwolnienie.
Trzeba więc płacić podatek dochodowy. Jeśli uzyskuje się przychody, to są one opodatkowane nawet w działalności nierejestrowanej – w tym przypadku chodzi konkretnie o podatek od dochodów osób fizycznych (PIT). Jeżeli zysk z działalności nierejestrowanej jest tylko jednym z uzyskiwanych przychodów, sumują się one i podlegają opodatkowaniu według skali podatkowej 18% lub 32%. W tym wypadku nie ma możliwości rozliczenia metodą liniową ani ryczałtem.
Ponieważ działalność nie jest zarejestrowaną firmą, nie trzeba płacić zaliczek na podatek dochodowy. W działalności nierejestrowanej podatek za osiągany przychód będzie traktowany jako niedopłata podatkowa wynikająca z rocznego zeznania.
Inaczej przedstawia się sytuacja w przypadku podatku VAT. Obowiązek płacenia tego podatku dotyczy przedsiębiorców, którzy w ciągu roku przekraczają limit 200 000 zł sprzedaży. Prowadząc działalność nierejestrowaną, nie osiąga się tego limitu, jest się więc zwolnionym z płacenia VAT.
Są jednak pewne wyjątki. Istnieją pewne towary i usługi, których sprzedaż obciążona jest obowiązkiem płacenia VAT nawet w działalności nierejestrowanej. Są to metale szlachetne, wyroby jubilerskie, niektóre budynki i ich części, tereny budowlane, nowe środki transportu, towary opodatkowane podatkiem akcyzowym (z wyjątkiem energii elektrycznej, samochodów osobowych i wyrobów tytoniowych), a także usługi jubilerskie, prawnicze i doradcze.